อำเภอคำเขื่อนแก้ว

สารบัญ

เขตการปกครอง

อำเภอคำเขื่อนแก้ว ประกอบด้วย ๑๓ ตำบล ๑๑๕ หมู่บ้าน

๑. ลุมพุก	(Lumphuk)	๑๕ หมู่บ้าน
๒. ย่อ	(Yo)	๑๑ หมู่บ้าน
๓. สงเปือย	(Song Pueai)	๙ หมู่บ้าน
๔. โพนทัน	(Phon Than)	๕ หมู่บ้าน
๕. ทุ่งมน	(Thung Mon)	๙ หมู่บ้าน
๖. นาคำ	(Na Kham)	๖ หมู่บ้าน
๗. ดงแคนใหญ่	(Dong Khaen Yai)	๑๓ หมู่บ้าน
๘. กู่จาน	(Ku Chan)	๑๒ หมู่บ้าน
๙. นาแก	(Na Kae)	๘ หมู่บ้าน
๑๐. กุดกุง	(Kud Kung)	๗ หมู่บ้าน
๑๑. เหล่าไฮ	(Lao Hai)	๖ หมู่บ้าน
๑๒. แคนน้อย	(Khaen Noi)	๗ หมู่บ้าน
๑๓. ดงเจริญ	(Dong Charoen)	๗ หมู่บ้าน

จังหวัดยโสธร แบ่งเขตการปกครอง ออกเป็น ๙ อำเภอ ได้แก่

อำเภอเมืองยโสธร	อำเภอเลิงนกทา	อำเภอไทยเจริญ	อำเภอกุดชุม	อำเภอทรายมูล
อำเภอป่าติ้ว	อำเภอคำเขื่อนแก้ว	อำเภอมหาชนะชัย	อำเภอค้อวัง

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอคำเขื่อนแก้ว อยู่ทางตอนใต้ของจังหวัดยโสธร อยู่ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ ๒๕ กิโลเมตร มีพื้นที่ประมาณ ๕๓๘.๒๕ ตารางกิโลเมตร หรือ ๓๓๖,๔๐๖.๒๕ ไร่ โดยมีอาณาเขตติดต่อกับเขตปกครองอื่นๆ ดังนี้

ทิศเหนือ	ติดต่อกับอำเภอป่าติ้ว (จังหวัดยโสธร)
ทิศตะวันออก	ติดต่อกับอำเภอหัวตะพาน (จังหวัดอำนาจเจริญ)
ทิศใต้	ติดต่อกับอำเภอเขื่องใน (จังหวัดอุบลราชธานี) และอำเภอมหาชนะชัย (จังหวัดยโสธร)
ทิศตะวันตก	ติดต่อกับอำเภอพนมไพร (จังหวัดร้อยเอ็ด) และอำเภอเมืองยโสธร (จังหวัดยโสธร)

ประวัติความเป็นมา

อำเภอคำเขื่อนแก้ว เดิมชื่อ บ้านลุมพุก เป็นชุมชนโบราณที่ตั้งบ้านเรือนอยู่บริเวณหนองลุมพุกใกล้กับวัดบูรพาราม ต่อมาวันที่ ๒๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๔๐ ได้รวมหมู่บ้านที่อยู่ใกล้เคียงบ้านลุมพุกจัดตั้งขึ้นเป็นตำบลลุมพุก ขึ้นแขวงเมืองยโสธร บริเวณอุบลราชธานี ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๔๔๕ ได้ลดฐานะเมืองยโสธรลงเป็นอำเภอ แบ่งออกเป็น ๒ อำเภอคือ บริเวณเมืองยโสธรเดิมให้เป็นอำเภอปจิมยะโสธร และบริเวณบ้านลุมพุกตั้งขึ้นเป็นอำเภออุทัยยะโสธรขึ้นกับจังหวัดอุบลราชธานี โดยมีหลวงยศเยศสุรามฤทธิ์ (ตา ไนยกุล) เป็นนายอำเภอคนแรก

ในปี พ.ศ. ๒๔๕๖ รัชกาลที่ ๖ ทรงมีพระราชดำรัสว่า นามอำเภอในมณฑลอุบลซึ่งเรียกใช้ในราชการอยู่เวลานี้ ยังไม่เหมาะสมกับท้องที่ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนนามอำเภอเหล่านี้ใหม่ จึงมีการเปลี่ยนชื่ออำเภออุไทยยโสธร เป็นอำเภอคำเขื่อนแก้ว (ซึ่งนำชื่อของเมืองคำเขื่อนแก้วเดิม อยู่ในฐานะการปกครองของเมืองเขมราฐมาตั้งเป็นนามอำเภอ)